Μια σημαντική αλλαγή στη δομή της ελληνικής οικονομίας, με την ανάδειξη νέων δυναμικών κλάδων και την υποβάθμιση εκείνων που κατά παράδοση συνέβαλαν στην αύξηση της παραγωγικότητας πριν από την οικονομική κρίση, αναδεικνύει η έκθεση της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία.
Η μεταβολή αυτή, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ), υποδεικνύει μια αλλαγή στην παραγωγική δομή της ελληνικής οικονομίας, καθώς οι νέοι δυναμικοί κλάδοι που αναδεικνύονται κατά τη διάρκεια της κρίσης σχετίζονται με τον τουρισμό, αλλά και με δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα, όπως η γεωργία και η αλιεία.
Ενδιαφέρον, μάλιστα, παρουσιάζει το γεγονός ότι, παρ’ όλη την κάμψη της δραστηριότητάς του, ο κλάδος των κατασκευών εξακολουθεί να έχει θετική συμβολή στην εξέλιξη της παραγωγικότητας, ενώ ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται και η εμφάνιση του κλάδου έρευνας και ανάπτυξης στη 10η θέση.
Διερευνώντας τους κλάδους που είχαν τη μεγαλύτερη θετική και την αντίστοιχα μεγαλύτερη αρνητική συμβολή στην εξέλιξη της παραγωγικότητας, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της κρίσης, το ΙΝΕ ΓΣΕΕ καταλήγει σε χρήσιμα συμπεράσματα για τον διαρθρωτικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένας από τους 10 πιο δυναμικούς κλάδους της περιόδου 2005-2009 δεν εντοπίζεται και στην περίοδο 2010-2014. Όπως επισημαίνει έρευνα, στα αρνητικά εντοπίζεται η απουσία κλάδων της μεταποίησης, με εξαίρεση τον κλάδο παραγωγής βασικών μετάλλων, και πιο ειδικά η απουσία κλάδων που παράγουν εμπορεύσιμα αγαθά υψηλής ζήτησης.
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι πρόκειται για κλάδους που, αν και εμφανίζουν θετική μεγέθυνση, είναι κατά βάση χαμηλής παραγωγικότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι συγκρίνοντας την παραγωγικότητα με τη δυναμικότητα των συνολικά 61 υπό εξέταση κλάδων, παρατηρεί κανείς ότι στην περίοδο 2005-2009 υπάρχει ουσιαστικά μηδενική συσχέτιση μεταξύ παραγωγικότητας και δυναμικότητας. Η σχέση αυτή, μάλιστα, επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της κρίσης, καθώς μετατρέπεται σε αρνητική. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με το ΙΝΕ, ότι οι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας που εμφανίζουν θετική μεγέθυνση είναι κατά βάση χαμηλής παραγωγικότητας, με αποτέλεσμα να είναι ορατός ο κίνδυνος περαιτέρω απόκλισης της ελληνικής οικονομίας από τις υπόλοιπες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα της Ευρωζώνης. Όσο για τους λιγότερο δυναμικούς κλάδους (με τη μεγαλύτερη αρνητική συμβολή στην εξέλιξη της παραγωγικότητας), η ΓΣΕΕ διαπιστώνει πως κατά την περίοδο πριν από την κρίση παραδοσιακοί κλάδοι με υψηλή εξωτερική ζήτηση, όπως «παραγωγή τροφίμων, ποτών και ειδών καπνού», «πλωτές μεταφορές», «δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης» και «φυτική και ζωική παραγωγή, θήρα, και συναφείς δραστηριότητες», έχουν ιδιαίτερα αρνητική συμβολή στην παραγωγικότητα. Οι φτωχές επιδόσεις των παραπάνω κλάδων συνέβαλαν μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι επιστημονικοί συνεργάτες της Συνομοσπονδίας, έως ένα βαθμό στη σημαντική επιδείνωση του ισοζυγίου πληρωμών την περίοδο εκείνη. Από τη σύγκριση των δύο περιόδων προκύπτει επίσης πως οι κλάδοι «λιανικό εμπόριο εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών», «πλωτές μεταφορές» και «παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού» διατηρούν τη χαμηλή δυναμικότητά τους και στις δύο περιόδους.
Τέλος, σημειώνεται η χαμηλή δυναμικότητα που εμφανίζει ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών την περίοδο 2010-2014. Η επιβράδυνση του ρυθμού διάχυσης του προϊόντος στην οικονομία σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση των ολιγοπωλιακών χαρακτηριστικών του κλάδου, σύμφωνα με τη μελέτη, συνέβαλαν στην απώλεια της προ κρίσης υψηλής δυναμικότητας των τηλεπικοινωνιών.
Πηγή: kathimerini.gr