Η γιορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι μία από τις σημαντικότερες μέσα στην χρονιά. Ο Άγιος Κωνσταντίνος ήταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου και η Αγία Ελένη ήταν η μητέρα του.
H Αγία Ελένη γεννήθηκε το 249 μ.Χ. στο Δρέπανο Βιθυνίας στην Μικρά Ασία. Σε ηλικία 21 ετών παντρεύτηκε τον Κωνστάντιο Α’ Χλωρό ο οποίος ήταν τότε αξιωματικός της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα απέκτησαν έναν γιο τον Κωνσταντίνο. Ο Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε στην πόλη Ναϊσσό. Μεγάλωσε με τις χριστιανικές διδαχές της μητέρας του Ελένης, την στρατιωτική εκπαίδευση του πατέρα του και τα γράμματα μεγάλων διδασκάλων της εποχής. Το 293μ.Χ. ο Κωνστάντιος ο τότε αυτοκράτορα διόρισε τον Κωνστάντιο Καίσαρα αλλά επειδή οι ανώτατοι αξιωματούχοι δεν έπρεπε να είναι σύζυγοι γυναικών ταπεινής καταγωγής, χώρισε την Αγία Ελένη και παντρεύτηκε την Θεοδώρα. Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη παρέμειναν στην αυλή του Διοκλητιανού και μετά από αρκετά χρόνια και μετά από διάφορες συγκυρίες καταφέρνει να ανακηρυχθεί Καίσαρας των Δυτικών Επαρχιών της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Δύο ήταν οι σημαντικότερες πράξεις του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Η πρώτη είναι η υπογραφή του διατάγματος των Μεδιολάνων, το 313 μ.Χ. σύμφωνα με το οποίο σταματούν οι διωγμοί εναντίον των Χριστιανών και επιτρέπεται η λατρεία του Ιησού Χριστού. Η δεύτερη σημαντικότερη πράξη είναι η μεταφορά της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από την Ρώμη στην Κωνσταντινούπολή.
Δύο χρόνια μετά την ανακήρυξη του Μέγα Κωνσταντίνου ως αυτοκράτορα η μητέρα του ταξιδεύει στους Αγίους Τόπους με σκοπό να επισκεφτεί τα μέρη όπου έζησε ο Ιησούς Χριστός. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της έκτισε εκκλησίες, μοναστήρια και βρήκε τον Σταυρό του Μαρτυρίου του Ιησού. Αξίζει να σημειωθεί πως σχετικά με την εύρεση του Τίμιου Σταυρού αρκετοί ιστορικοί διατηρούν τις επιφυλάξεις τους.
Η Αγία Ελένη εκοιμήθη σε ηλικία 80 ετών, το 329 μ.Χ. Ο Μέγας Κωνσταντίνος βαπτίστηκε χριστιανός λίγο πριν το θάνατό του. Απεβίωσε σε ηλικία 63 ετών, στις 21 Μαΐου του 337 μ. Χ.
