Η 24η Ιουνίου αποτελεί σύμφωνα με την ορθόδοξη θρησκεία το Γενέθλιον του Ιωάννη του Προδρόμου.
Αυτό στάθηκε μια καλή αφορμή, για τους Χριστιανούς, λόγω και της απουσίας κάποιας σημαντικής γιορτής κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, να συνεχίσουν να τιμούν κάποια αρχαία παγανιστικά έθιμα, που σχετίζονταν με το θερινό ηλιοστάσιο, τη μεγαλύτερη δηλαδή ημέρα του χρόνου(21 Ιουνίου). Κατά την παραμονή της 24ης σε κεντρικό σημείο του κάθε χωριού, συγκεντρώνονταν φρύγανα και ξύλα, και δημιουργούνταν μεγάλες πυρρές. Στη συνέχεια τα παιδιά πήδαγαν τις φωτιές, προσπαθώντας να δείξουν το θάρρος τους. Οι φωτιές όλο και γίνονταν μεγαλύτερες και τα παιδιά καταλαμβάνονταν από έναν όλο και πιο έντονο ενθουσιασμό, μία μανία, να κάνουν μεγαλύτερα άλματα και πιο επικίνδυνα, σαν να ήθελαν να υποτάξουν το πέμπτο στοιχείο της φύσης, τη φωτιά. Την επόμενη μέρα το πρωί (του Άη Γιάννη ανήμερα), τα κορίτσια πήγαιναν σε διάφορες πηγές, και μάζευαν σε σταμνιά το «αμίλητο νερό». Μέσα σε κάθε κιούπι, καθεμιά έβαζε ένα προσωπικό της αντικείμενο το οποίο με κάποιο τρόπο την χαρακτήριζε κιόλας, όπως ένα δαχτυλίδι ή ένα φυλαχτό. Τα κιούπια, εν συνεχεία, συγκεντρώνονταν όλα μαζί, και ακολουθούσε το λεγόμενο «άνοιγμα». Αυτό γινόταν σε μια συγκέντρωση όλου του χωριού, όπου οι τεχνίτες της ρίμας, άνοιγαν το κάθε κιούπι με την σειρά, φτιάχνοντας στιχάκια για το κάθε αντικείμενο και τον ιδιοκτήτη του, χωρίς συνήθως να γνωρίζουν ποιανού είναι αυτό. Οι κοπέλες που ήξεραν ότι είναι το δικό τους, απέδιδαν αξία προφητική σε αυτά τα λόγια. Οι ρίμες βέβαια ήταν και αρκετά σκωπτικές, φτάνοντας στα όρια του χυδαίου, θυμίζοντας τα αποκριάτικα πειράγματα! Αφού ολοκληρωνόταν και το άνοιγμα των κιουπιών, κάθε κοπέλα έπαιρνε στο στόμα της μια γουλιά από το αμίλητο νερό, και χωρίς να το καταπιεί (επομένως και χωρίς να μιλήσει), ξαμολιόταν στις γειτονιές. Το πρώτο όνομα ανδρικό που θα άκουγαν από κάποιο ανοικτό παράθυρο ή από κάποια αυλή, πίστευαν ότι θα είναι το όνομα του μελλοντικού συζύγου τους!! Ο Κλήδονας είναι ένα πανάρχαιο έθιμο. Η ίδια η λέξη υπάρχει από την εποχή του Ομήρου. «Κλήδων» ονομαζόταν ο προγνωστικός ήχος και κατ΄ επέκταση το άκουσμα του οιωνισμού ή προφητείας, ο συνδυασμός τυχαίων και ασυνάρτητων λέξεων και πράξεων κατά τη διάρκεια μαντικής τελετής , στον οποίο αποδιδόταν προφητική σημασία!
κείμενο & φωτογραφία : Πολυκρέτης Λεωνίδας
