Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα όσο χρειάζονται αγάπη, φαγητό, καθαρό αέρα και παιχνίδι. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τροφή, η ζημιά γίνεται γρήγορα ορατή. Αν δεν αφήσεις ένα παιδί να έχει καθαρό αέρα και παιχνίδι, η ζημιά είναι επίσης ορατή, αλλά όχι τόσο γρήγορα. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί αγάπη, η ζημιά μπορεί να μην είναι φανερή για μερικά χρόνια, αλλά είναι μόνιμη.
Αλλά αν δεν δώσεις σε ένα παιδί μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα, η ζημιά δεν είναι τόσο εύκολα ορατή. Είναι εκεί όμως. Τα σώματα τους είναι αρκετά υγιή, μπορούν να τρέξουν και να πηδήξουν και να κολυμπήσουν και να φάνε λαίμαργα και να κάνουν πολύ θόρυβο, όπως έκαναν πάντα τα παιδιά, αλλά πάντα κάτι λείπει.
Όλοι οι άνθρωποι, σε κάποιο στάδιο της παιδικής, νεανικής, εφηβικής και ενήλικης ηλικίας, έρχονται αντιμέτωποι με κάτι που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ. Είναι τόσο ξένο σε αυτούς όσο η σκοτεινή πλευρά της σελήνης. Αλλά μία μέρα ακούν μία φωνή στο ραδιόφωνο να διαβάζει ένα ποίημα, ή περνούν από ένα σπίτι με ένα ανοιχτό παράθυρο όπου κάποιος παίζει πιάνο, ή βλέπουν μία αφίσα από έναν συγκεκριμένο πίνακα σε κάποιου τον τοίχο, και τους αγγίζει τόσο πολύ που αισθάνονται ζαλάδα.
Τίποτα δεν τους είχε προετοιμάσει γι’ αυτό. Ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι είναι γεμάτοι με μία λαχτάρα, παρόλο που δεν είχαν καμία ιδέα πριν ένα λεπτό, μία λαχτάρα για κάτι τόσο γλυκό και τόσο απολαυστικό που σχεδόν τους πληγώνει. Κλαίνε σχεδόν, αισθάνονται λύπη και χαρά και μόνοι και ευπρόσδεκτοι από αυτήν την εντελώς νέα και παράξενη εμπειρία, και την θέλουν απεγνωσμένα. Το ήθελαν αυτό, το χρειαζόντουσαν όπως ένας πεινασμένος χρειάζεται τροφή, και δεν το ήξεραν. Δεν είχαν ιδέα.
Έτσι είναι και για ένα παιδί που χρειάζεται τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα και τα συναντάει τυχαία. Αν δεν υπήρχε η εν λόγω ευκαιρία, ίσως να μην το γνώριζε ποτέ, και θα μπορούσε να περάσει όλη του τη ζωή σε μία κατάσταση πολιτιστικής λιμοκτονίας χωρίς να το γνωρίζει. Γιατί οι συνέπειες της πολιτιστικής λιμοκτονίας δεν είναι δραματικές και γρήγορες. Δεν είναι εύκολα ορατές.
Αυτή η λαχτάρα υπάρχει σε πολλά παιδιά, και συχνά δεν ικανοποιείται ποτέ, διότι δεν έχει αφυπνισθεί ποτέ. Πολλά παιδιά σε κάθε μέρος του κόσμου πεινάνε για κάτι που τροφοδοτεί και θρέφει την ψυχή τους. Κάθε παιδί έχει δικαίωμα σε τροφή, στέγη, παιδεία, ιατρική περίθαλψη, και ούτω καθεξής. Κάθε παιδί έχει δικαίωμα στην εμπειρία του πολιτισμού. Χωρίς τέχνη, μουσική, ζωγραφιές, ιστορίες και ποιήματα τα παιδιά θα πεινάσουν.
Philip Pullman, Multi award-winning novelist
Carnegie Medal; Guardian Prize; Astrid Lindgren Award
