Γράφει ο Χατζηγεωργίου Γεώργιος
Στη σύγχρονη κοινωνία, οι καρδιοπάθειες αναδεικνύονται σε παγκόσμιο δολοφόνο, καθώς ευθύνονται για 17,1 εκατομμύρια θανάτους, οι οποίοι έως το 2025 αναμένεται να ξεπεράσουν τα 25 εκατομμύρια!
Αξίζει να αναφερθεί ότι σε πολλές προηγμένες χώρες, τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε μια θεαματική μείωση των θανάτων από στεφανιαία νόσο, όμως ταυτόχρονα αυξήθηκαν οι θάνατοι από τις ίδιες καρδιακές παθήσεις στις χώρες που εισήλθαν στη κατηγορία των ανεπτυγμένων κρατών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός του ότι ενώ αύξησαν το βιοτικό τους επίπεδο, δεν φρόντισαν να αυξήσουν και τα μέτρα πρόληψης. Και για να γίνουμε ποιο σαφείς: Οι αλλαγές που επιφέρει μια οικονομική ανάπτυξη σχετίζεται άμεσα και με το τρόπο ζωής. Η διατροφή αλλάζει, η μετακίνηση με τη χρήση αυτοκινήτου αυξάνεται με αποτέλεσμα να μειώνεται η πεζοπορία, το άγχος και το καθημερινό στρες επιβίωσης γιγαντώνεται. Το παράδοξο είναι ότι ενώ σήμερα μπορούμε να διαγνώσουμε καλύτερα τις καρδιολογικές ασθένειες και να τις αντιμετωπίσουμε πιο αποτελεσματικά με τα κατάλληλα φάρμακα, εντούτοις, χιλιάδες άνθρωποι «προδίδονται» από την καρδιά τους. Και το ακόμα δραματικότερο είναι, ότι ενώ κάποτε οι καρδιοπάθειες θεωρούντο παθήσεις των ηλικιωμένων, τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μια ραγδαία μείωση του μέσου όρου ηλικίας εμφάνισης της νόσου.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι οι καρδιοπάθειες δεν καταπολεμώνται εντελώς, αλλά μετριάζεται και βελτιώνεται συνεχώς η επίδρασή τους στον οργανισμό. Υπάρχουν 7 ‘’πρέπει’’ που οφείλουμε να έχουμε κατά νου προκειμένου να μειώσουμε σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.
• Άσκηση
• Διατήρηση σωστού σωματικού βάρους
• Διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων λιπιδίων αίματος
• Διατήρηση φυσιολογικής αρτηριακής πίεσης
• Διατήρηση φυσιολογικού σακχάρου αίματος
• Αποφυγή καπνίσματος
• Υιοθέτηση υγιεινής διατροφής
Η μη τήρηση κάθε ενός από τους παράγοντες που αναφέρθηκαν μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, όμως ο συνδυασμός δύο ή περισσοτέρων από αυτούς τους παράγοντες αυξάνει ακόμα περισσότερο και τη συχνότητα εμφάνισης της νόσου και την βαρύτητα αυτής.
Επίσης, ρόλο φαίνεται να παίζει και η κληρονομικότητα, ενώ οι άνδρες έχουν γενικά μεγαλύτερη προδιάθεση στην εμφάνιση της νόσου απ’ ότι οι γυναίκες. Αυτό οφείλεται και στο καρδιοπροστατευτικό ρόλο που έχουν οι γυναικείες ορμόνες, όμως ας μη λησμονούμε πως εάν οι λοιποί παράγοντες κινδύνου είναι ισχυρότεροι της ορμονικής αυτής προστασίας, η στεφανιαία νόσος θα εκδηλωθεί σε μικρότερη ηλικία και στις γυναίκες, και επίσης, οι γυναίκες όταν πάψουν να έχουν αυτή την ορμονική προστασία, μετά τη κλιμακτήριο, έρχονται στο ίδιο βαθμό επικινδυνότητας με τους άνδρες.
Κατά συνέπεια, οι συνήθειες της καθημερινότητάς μας σε συνδυασμό με το περιβάλλον, είναι ισχυρότεροι παράγοντες από τα γονίδια αυτά καθαυτά για την εκδήλωση οποιασδήποτε νόσου. Κράτη που εφάρμοσαν την οργανωμένη πρόληψη και θεωρούνται πρωταθλητές (Αγγλία, Αυστραλία, Καναδάς και Ηνωμένες Πολιτείες) έχουν, πέραν των νομοθετικών μέτρων, εισαγάγει την αγωγή υγείας από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Τα νομοθετικά κατασταλτικά μέτρα και η ενημέρωση, όσο ενδελεχή και εάν είναι μόνα τους, δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά.
Θα ήθελα να σταθώ σε κάποιους αριθμούς, αναφορικά με τους παράγοντες κινδύνου που θεωρώ αξίζει να γνωρίζουμε.
• Καπνιστής 15 τσιγάρων ημερησίως, έχει τετραπλάσια πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος
• Χοληστερίνη μεγαλύτερη των 260mg/dl έχει τετραπλάσια πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος
• Συστολική αρτηριακή πίεση μεγαλύτερη του 160mmHg έχει τριπλάσια πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
• Αρρύθμιστος Σακχαρώδης διαβήτης έχει το λιγότερο διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης εμφράγματος
Τελειώνοντας, θα αναφερθώ στο φλέγων κομμάτι του προληπτικού καρδιολογικού ελέγχου. Σημαντικότατος παράγων είναι το οικογενειακό ιστορικό. Δεν μπορείς να στείλεις ένα νέο παιδί για εξετάσεις (πολύ δε περισσότερο όταν ζεις σε μέρος με ελλιπή υγειονομική στελέχωση και είσαι αναγκασμένος να ταξιδέψεις επί τούτου), αν δεν ρωτήσεις πρώτα εάν οι γονείς του είχαν πρόβλημα καρδιάς ή κληρονομικά υψηλή χοληστερόλη ή αν κάποιος στενός συγγενής του πέθανε πριν από τα 50 από έμφραγμα. Το πρώτο καρδιολογικό τσεκάπ πρέπει να περιλαμβάνει λήψη λεπτομερούς οικογενειακού ιστορικού, κλινική εξέταση (ακρόαση καρδιάς πνευμόνων, μέτρηση της αρτηριακής πιέσεως) και μέτρηση των λιπιδίων και του σακχάρου. Θεωρώ απαραίτητο, κάθε παιδί στο νησί να έχει ένα τέτοιο έλεγχο από τη σχολική του περίοδο, προκειμένου να εντοπισθούν οι περιπτώσεις που θα χρήζουν συστηματικότερης παρακολούθησης. Αν τα ευρήματα του πρώτου τσεκάπ είναι φυσιολογικά και το οικογενειακό ιστορικό καλό, ο ίδιος έλεγχος πρέπει να επαναλαμβάνεται μία φορά κάθε 5 χρόνια. Επί παθολογικών ευρημάτων, θα πρέπει να υπάρξει συστηματικότερη και ποιο εξειδικευμένη παρακολούθηση. Οι επιθυμητές τιμές που πρέπει να υπάρχουν στα παιδιά είναι : ολική χοληστερίνη έως 200mg/dl, συστολική αρτηριακή πίεση έως 120mmHg, διαστολική αρτηριακή πίεση λιγότερη από 90 mmHg, και σάκχαρο λιγότερο από 100mg/dl.
Ο Χατζηγεωργίου Γεώργιος έχει καταγωγή από την Αμοργό, είναι Καρδιολόγος με πτυχίο ιατρικής από την Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και είναι εξειδικευμένος στην κλινική καρδιολογία, στην υπερηχοκαρδιολογία και στις δυσλιπιδαιμίες. Ο γιατρός έκανε τις εξειδικεύσεις του στην τεχνική της εξωσωματικής κάθαρσης των λιπιδίων στο νοσοκομείο Großhadern της Γερμανίας και στις νέες υπερηχογραφικές τεχνικές στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Στο σύγχρονο ιατρείο του προσφέρει υπηρεσίες όπως, το triplex αορτής και καρδιάς, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, holter 24ωρης ΗΚΓφικής παρακαλούθησης και holter πιέσεως. Ο ιατρός από το έτος 2004 , είναι επιστημονικός συνεργάτης καρδιολογικού τομέως στο Ωνάσειο καρδιοχειρουργικό κέντρο και αποτελεί από το 2008 εκ των μόνιμων στελεχών του Ωνασείου για τη πιστοποίηση από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπερηχοκαρδιογραφίας για τη διενέργεια υπερηχογραφικών μελετών και stress echo.”Στην Αμοργό έρχεται ανελλιπώς κάθε χρόνο, όχι μόνο τα καλοκαίρια, αλλά και κατά τη διάρκεια ολιγοήμερων χειμερινών του αποδράσεων και έχει θέσει τον εαυτό του στη διάθεση των κατοίκων για οιαδήποτε βοήθεια μπορεί να προσφέρει στο νησί. Το Σεπτέμβριο και σε συνεργασία με το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο που του χορήγησε ιατρικό εξοπλισμό, προσήλθε στο Κέντρο υγείας του νησιού μας, όπου μετά από συνεννόηση με το Δήμο Αμοργού, επί σειρά ημερών παρείχε ιατρική καρδιολογική εξέταση στους κατοίκους.
